پديده آسانسور هم مثل ساير پديدههاي وارداتي، اول خودش آمد و بعد تلاش شد براي وارد كردن فرهنگ استفاده از آن. فرهنگستان زبان هم سالها بعد از ورود اين پديده به صرافت افتاد تا نامي ايراني براي آن انتخاب يا بهعبارت بهتر، انتصاب كند. ليکن همچنان فرهنگ استفاده از آسانسور معضل مراکز مسکوني، اداري و خدماتي است؛ موضوعي که در مواقعي، ايمني آسانسورها را نشانه ميگيرد.
ايمني در آسانسور امروزه ديگر يك اجبار است. مواردي بايد در آسانسورها رعايت شود تا ايمني سرنشينان تامين شود؛ مواردي مانند سيستم تهويه مطبوع، زنگ خطر، تلفن يا سيستمي براي ارتباط با اتاق فرمان، كپسول آتشنشاني، ترمز و... مربوط به سازندگان است ولي مواردي هم مربوط به استفادهکنندگان است که بايد مورد توجه قرار گيرند. به چند مورد اشاره ميکنيم:
1 بيشتر از ظرفيت ممكن سوار آسانسور نشويد و با كليدهاي آن هم بازي نكنيد. البته اصولا آسانسور بايد مجهز به سيستم آلارم ظرفيت مجاز و غيرمجاز باشد ولي رعايت ظرفيت آسانسور توسط مصرفکنندگان در اولويت قرار دارد. ظرفيتها معمولا 4، 6، 8، 10، 12 و... است که بايد روي پلاک مشخصات در کابين نصب شود. معمولا کابين آسانسور به صورتي طراحي و ساخته ميشود که حداکثر ظرفيت بهسختي در آنجا شوند، زيرا استفاده خارج از ظرفيت خطرات بسيار جدياي دربردارد که قابل مقايسه با وسايل ديگر نيست. برخي از شهروندان، به ويژه در ادارهها، به ظرفيت اعلامشده براي آسانسور توجه نميکنند و بيش از حد ظرفيت مجاز سوار ميشوند که اين اقدام به توقف غيرطبيعي آسانسور ميان طبقات ميانجامد.
2 مسافران بيرون آسانسور فرمان احضار ميدهند و مبدا و مقصد را مشخص ميكنند و آسانسور هم در زمان مناسب و طبق برنامه قبلي پاسخ ميدهد. بنابراين فشار مجدد روي دکمههاي احضار کابين، کاري بيهوده است. استفادهكنندگان از آسانسور، وقتي راهنماي ديجيتال طبقات را ايستاده روي يكي از طبقات ميبينند، دکمه آسانسور را چندبار با شدت فشار ميدهند بلكه آسانسور زودتر بيايد اما اين كار، غير از خرابي و صدمه زدن، فايدهاي ندارد.
3 زماني كه آسانسور سوار ميشويد، مسافران درون کابين فرمان حرکت ميدهند و مقصد را مشخص ميكنند. اين وسيله قادر به شناسايي مسافران از نظر سن، قد، مونث يا مذکر و بيمار يا سالم بودن و ميزان وزن دقيق مسافران نيست؛ بنابراين بيهوده کليدهاي آن را دستکاري نکنيد.
4 دکمههاي فرمان در محلي نصب شده که کودکان کمتر از 7 سال قادر به احضار و صدور فرمان نباشند ولي همواره بايد بهخاطر بسپاريم که هرگز کودکان بهتنهايي نبايد از اين وسيله استفاده كنند. با ايجاد شرايط مناسب و فضاي بازي در مجموعه مسکوني و گاهي مذاکره دستهجمعي با کودکان و نوجوانان بايد بهصورت جدي و کامل از بازي آنها با آسانسور جلوگيري كنيد.
5 هرگز هنگام وارد شدن به کابين آسانسور در حال گفتوگو از عقب يا از پهلو وارد آسانسور نشويد. همواره هنگام ورود به کابين آسانسور از وجود کابين در مقابل خود مطمئن شويد و رو به کابين وارد شويد. سادهترين روش، اطمينان از وجود روشنايي کابين، ديدن تصوير خود در آينه کابين و مشاهده افراد درون آن است.
6 بيشترين آمار حوادث مربوط به ايام عيد است كه نشاندهنده بيتوجهي به ظرفيت استفاده از آسانسور با حضور جمع زيادي از خانوادهها در اين وسيله است. همچنين كودكان بيشترين قربانيان حوادث آسانسور هستند كه اين وسيله را بازيچه فرض ميكنند. آن هم به دليل عدم آموزش توسط والدين است.
7 در اوقاتي که ساختمان خلوت است حتيالامکان به تنهايي از آسانسور استفاده نکنيد.
8 قطع برق از اصليترين مشکلات در استفاده از آسانسورها در کشور ماست. گرچه آسانسورها بايد به سيستم «BLACK OUT» مجهز باشند تا در زمان قطع برق، كابين، همتراز يك طبقه متوقف شود اما در مواقعي امکان حبس در آسانسور وجود دارد. معمولا بلافاصله بعد از گير افتادن آسانسور، احساس خفگي به افراد دست ميدهد كه اين، بيشتر يك توهم است تا واقعيت. بد نيست بدانيد كه هيچكس در حوادث آسانسور دچار خفگي نميشود؛ زيرا ذهنيتي كه براي مردم درخصوص تمام شدن اكسيژن در آسانسور ايجاد شده كاملا اشتباه است و چنين موردي در ساختار آسانسورهاي امروزي امکان ندارد. تنها مشكل، استرس و نگراني حادثهديدگان است. بنابراين در چنين مواردي كسي اقدام به شكستن شيشه آسانسور نكند چون فقط كار را خرابتر و خطر را بيشتر ميكند.
9 همچنين لازم است كه افراد محبوس، تا لحظه اعلام گروه نجات براي خروج از كابين منتظر بمانند، چون در مواردي افراد در خروج عجله به خرج دادهاند و همزمان، آسانسور راه افتاده كه اين موضوع تا به حال قربانيان زيادي گرفتهاست. در هر صورت، خونسردي خيلي مهم است. خونسرد و صبور باشيد.
10 آسانسورها معمولا در نصب و راهاندازي مشكلي ندارند؛ بهخصوص كه آسانسورهاي جديد به وسيله اداره استاندارد كنترل ميشود، اما اين وسط جاي بازديد ماهانه با کيفيت بهطور قابلتوجهي مبهم است! چون همه مشكلات به مرور زمان ايجاد ميشود و تعمير غيراستاندارد است كه ايمني آسانسور را از بين ميبرد. بنابراين نسبت به بازديدهاي ماهانه و طرز نگهداري و هويت و صلاحيت فني و عمومي پيمانکار نگهداري آسانسور محل سکونتتان بيتفاوت نباشيد. اين بيتفاوتي گاهي به قيمت جان تمام خواهد شد.
با سلام،