داخل دیگ افزایش می یابد تا اینکه شعله روی نقطه حداقل خود تنظیم میگردد. هنگامیکه فشار به p3 می رسد مشعل تحت عملکرد دکمه های حد فشاری ازکار می افتد. و مشعل پس از زمانی مجددا شروع بکار می نماید. که فشار دیگ بهحداقل فشار خود رسیده باشد.
فشار معمولاً پائین تر از فشار حد تنظیم می گردد. لیکن مشعل روی شعله پائینشروع بکار می نماید. اما بازدهی آن به تدریج که شعله به اندازه مربوط بهفشار بالا می رسد افزایش می یابد.

مشعل های دو سوخته گاز و مایع :
کنترل هوای احتراق اولیه و ثانویه نظیر مشعل های مایع سوز می باشد. وقتی کهسوخت مشعل گاز باشد اتصال محور مشعل با پمپ سوخت قطع می گردد. شیر جریانگاز از طریق میکروسوئیچ که توسط سیستم اینترلوک بکار می افتد جریان سوختمشعل را جدا می سازد.مقدار جریان گاز توسط شیر کنترل اندازه گیری می گردد. و پس از ورود از محورچند راهه به *****ک های گازی می رسد که در اندازه های مشخص نسبت به مشعلمی باشد.
کنترل هوا و سوخت:
هنگامیکه سوخت دیگ گاز است، موتور تنظیم کننده سوخت مایع به کنترل دمپرهوای اولیه و ثانویه ادامه می دهد لیکن جریان تغذیه سوخت به پودر کنندهتوسط سوئیچ جدا کننده و قطع و میکروسوئیچ با سیستم اینترلوک به شیر گازمربوط می گردد.
اندازه گیری گاز توسط موتور تنظیم و کنترل مشعل صورت می گیرد. و توسط یک سیستم تنظیم الکترونیکی کنترل می گردد.
مشعل های دو سوخته با نازل های دو سوخته طرح شده اند این مشعل ها از مشعلسوخت مایع با کاپ است که به آن مجاری گاز و یک حلقه شعله دهنده اضافهگردیده است. هوای اولیه توسط همان سیستم پروانه برای هر دو سوخت مایع و گازتهیه می گردد. کنترل هوای ثانوی برای هر دو نوع سوخت نیز یکسان نیست.
عمل تبدیل از حالت سوخت مایع به گاز توسط سویچی که در تابلو برق قرار گرفته انجام می شود.
سوئیچ را در وضعیت گاز یا سوخت مایع می دهند و نیز جهت این تبدیل یعنی ازحالت مایع به گاز لازم است که اتصال بین پمپ سوخت با مشعل قطع گردد. هنگامیکه دیگ با گاز کار می کند تمام شیر های اصلی جدا سازنده گاز بایستیباز و شیرهای سوخت مایع بسته شود و بر عکس هنگامیکه بخواهیم دیگ با سوختمایع کار کند بایستی تمام شیرهای سوخت مایع باز و شیرهای اصلی گاز بستهباشند.
چنانچه پوسته محافظ سر نازل را برداریم منفذ های گاز کاملاً قابل دید میباشند که در آن صورت نیز می توان آن ها را پاک نمود. اندازه لوله منفذهایگاز دقیقاً برای نوع و فشار معین گاز تعیین گردیده اند. چنانچه در نوع یافشار گاز تغییر داده شود در آن صورت لازم می آید که اندازه های جدیدی برایمنافذ در نظر گرفته شود.
در ساختمان مشعل، به خاموش شدن بدون خطر توجه زیادی شده است. یعنی اگر تحتهر شرایطی جریان گاز و یا برق قطع شود فوراً در همان شرایط خاموش می شود واگر پس از مدتی جریان برق مجدداً به دیگ وارد شود مشعل در حالت خاموش باقیمی ماند تا اینکه مجدداً کلید دستی جهت شروع بکار فشار داده شود.

 

مشعل دو سوخته گاز و مایع:
گاز بایستی از منبع اصلی به سیستم گاز دیگ از طریق شیر، تحت فشار معین واردگردد. فشار گاز منبع اصلی کمتر از مقدار لازم می باشد. مصرف کنندگان دیگباید یک دستگاه بالابرنده فشار گاز لوله تغذیه قرار دهند تا فشار گاز بافشار مورد نیاز وارد سیستم گازی دیگ گردد. پس از عبور از شیر عبور جداکننده اصلی وارد دستگاه تنظیم کننده می شود و از آن طریق شیرهای قطعاتوماتیک گاز مربوط به هیدروموتور وارد دستگاه کنترل فشار و بالاخره ازطریق شیر های دستی قطع کننده گاز وارد مشعل می شود.
بین دو شیر گاز مربوط به دو هیدروموتور یک انشعاب جهت نصب دستگاه آزمایشآببندی وجود دارد که بعداً در این مورد توضیح داده خواهد شد. بین تنظیمکننده گاز و شیر اصلی گاز مربوط به هیدروموتور یک انشعاب دیگری وجود دارد. شیر آزاد کننده فشار اضافی گاز در این نقطه نصب می گردد. گازی که از طریقاین شیر خارج می شود بایستی به بیرون از دیگخانه هدایت شود.
یک انشعاب دیگر نیر در قسمت بالای شیر جهت تهیه گاز شمعک (جرقه زن) وجوددارد. جریان گاز از طریق این انشعاب، وارد دو عدد شیر الکتریکی شمعک گازشده سپس به شمعک می رسد.
سوئیچ های فشار گاز: سوئیچ فشارکم بین تنظیم کننده اصلی گاز و شیر گاز قرارداده شده است. این سوئیچ از طریق الکتریکی به تابلوی برق متصل می باشد ومشعل را در فشار کاری کمتر از حداقل از کار می اندازد.
به همین ترتیب یک سوئیچ فشار زیاد بین شیر دوم و شیر منی فولد قرار گرفته که موقع بالا رفتن فشار از حد ضروری مشعل را خاموش می کند.
آزمایش آببندی شیر های اطمینان مشعل گاز سوز توسط ازت بطور اتوماتیک وسیلهایمنی اولیه ای که روی مشعل نصب گردیده عبارتست از دو عدد شیر قطع جریانگاز که بطور سری به یکدیگر متصل شده اند برای اطمینان کامل از درست بستهشدن شیرهای قبل از روشن کردن مشعل آزمایش آببندی بایستی اجرا گردد. اگرمقدار نشت گاز بیشتر از مقدار مجاز باشد مشعل بطور خودکار از کار می افتد.
روش آزمایش آببندی: تست های آبندی از قبیل تست هیدروژن و تست LDU11 نیزامروزه متدوال است طرز عمل این سیستم (تست هیدروژن) به ترتیب زیر است:
فشار گاز ازت توسط شیر های کنترل فشار A و B کنترل می گردد تا اینکه فشاریمعادل فشار تنظیمی باضافه 7/24 تر بار پیدا می کند. (این فشار برابر 3 اینچفشار آب) این گاز وارد فضای مسدود شده توسط دو شیر قطع M2 و M1 گردیده وسپس از طریق منفذ C مقدار معینی از آن وارد شیرهای قطع کنندهP1 و P2 شمعکمی گردد. پس از اینکه فاصله زمانی که قبلاً تنظیم گردیده فشار در حجم مسدودشده فوق بالا می آید تا به حد فشار آزمایش آببندی توسط ازت برسد. در اینصورت نشت گاز وجود نخواهد داشت و تنها جریان مشخصی از محدود کننده فشار C عبور خواهد کرد. این فشار بوسیله سوئیچ D بطریقه اینترلوک (جهت جریان روشننمودن) مشعل بکار می افتد کنترل می گردد.
اگر پس از 40 ثانیه سوئیچ D بکار افتد در آن صورت مشعل از کار افتاده و زنگبه صدا در می آید. وظیفه شیر F جدا کردن جریان گاز ورودی از جریان جرقه میباشد. ممکن است این دو گاز در تأسیسات مختلف دارای گازهای فشاری متفاوتباشند. این مسئله به ما اطمینان می دهد که حداقل حجمی از گاز ازت بین شیرهای جرقهp2 و p1و شیر F ) Block Valve) و شیر ازت E قرار گرفته و بنابراینمی توان اطمینان نمود که مشعل در همان لحظه اول شروع بکار خواهد کرد.

دو تنظیم کننده فشار گاز ازت مقدار فشار ثابت لازم جهت آزمایش آببندی توسطازت را در منفذ C بدون توجه به افت فشار در کپسول گاز ازت فراهم می سازد. پس بنابراین بایستی باندازه کافی ازت برای آزمایش در اختیار داشت زیرا اینتنظیم کننده ها از نوع بدون لوله انشعابی (NON BLEED TYPE ) می باشند.
آزمایش آببندی شیرهای اطمینان مشعل گاز سوز توسط ازت بطور غیر خودکار: دربحث قبلی اصول کلی سیستم آزمایش آببندی بوسیله ازت نشان داده شده است.
ادامه شروع بکار مشعل بشرح ذیل است:
هنگام روشن شدن مشعل کنتاکت های کلید فشاری بسته شده و کنتاکت های کنترلکننده روشن یا خاموش بودن شعله روی سیستم کنترل شعله و بسته شدن کنتاکت هایسوئیچ یا کلید برقرار کننده هوای احتراق بسته خواهند شد. تا زمانیکه اینشرایط برقرار است شیر های E و F انرژی برق را دریافت می کنند و در نتیجهازت وارد محفظه بسته بین شیر های اطمینان قطع جریان می گردد.
در همین لحظه موتور تنظیم کننده هوای مشعل قبل از آن که مرحله تهویه کورهشروع شود از حالت آتش پائین بطرف وضعیت شعله زیاد تغییر می کند. زمان بازشدن تنظیم کننده هوا (دمپر) تقریباً 40 ثانیه است زمان باید جهت تثبیت فشارازت تا حد فشار تنظیم باضافه 7/74 تر بار (30 اینچ درجه آب) در نظر گرفتهشده است. اگر در انتهای این زمان (40 ثانیه) فشار لازم حاصل نگردد حتماًمشعل از کار می افتد. اما اگر در این مدت 40 ثانیه تثبیت فشار انجام گرفتصفحات تنظیم کننده هوا (دمپر) بطور کامل باز شده و کلید سری تبدیل می یابد وموتور فن شروع بکار می نماید و تهویه کوره شروع می گردد. پس از تهویه کورهشیرهای E و F انرژی خود را از دست می دهند و کنترل کننده هوا (دمپر) درجهت عکس حرکت خواهد نمود. تا به وضعیت شعله کم برسد. مهزمان با این عمل شیرآزاد کننده ازت C باز شده و اجازه می دهد که ازت از سیستم خارج شود. پس ازجریان عادی مدار کار مشعل برفرار می گردد و سیستم تثبیت ازت پس از آن کهشیرها کاملاً از نظر آببندی کنترل نمود وظیفه دیگری در مدار نخواهد داشت.

 

وسائل کمکی دیگ های بخار:
کنترل کننده مدوله فشار: این دستگاه فشارهای گوناگون دیگ بخار را اندازهگیری می کند. تغییر حالات فشار انبساطی یا انقباضی باعث حرکت عقربه روی سیمپیچ پتانسیومتری می گردد. و در وضعیت های مختلف بر حسب نیاز دیگ و شعلهضروری هوا لازم و سوخت ضروری را جهت احتراق مشعل تعبیه می کند.
تنظیم دستگاه کنترل فشار: پیچ تنظیم را تا قرار دادن عقربه متحرک در مقابلعدد دلخواه در روی صفحه اندیکاتور جهت تنظیم فشار قابل تنظیم است. فشار بهاندازه حد تنظیم شده در مدوله تغیر خواهد نمود. در صورت نیاز باید فشارتنظیم شده در روی دیگ را بوسیله پتانسیومتر، با مانومتر اندازه گیری کرده ودر صورت لازم تصحیح شود.
توجه: در صورت کمبود دامنه نوسان حد تنظیم شده فشار سیستمپایدار خواهدبود. برای رفع عیب در صورت امکان دامنه نوسان را زیادتر می کنیم تا سیستمپایدار تر شود.
کلید حد فشاری: روی دیگ بخار یک عدد کلید حد فشاری نصب شده است. کلید حدفشاری دارای میکروسوئیچی است که مدار را بصورت خودکار با بالا رفتن فشارقطع و با پائین آمدن آن وصل می نماید. این کلید حد فشاری قابل تنظیم است.
١- فشار دلخواه را در روی صفحه اصلی (نشان دهنده فشار ) انتخاب می کنیم.
٢- دامنه نوسان را برای نقطه دلخواه قطع فشار تنظیم می کنیم.
قرار دادن حد فشار در اندیکاتور اصلی: پیچ تنظیم فشار را بوسیله پیچ گشتیچرخانده تا عقربه نشان دهنده فشار در روی صفحه مربوطه عدد مورد نیاز رانشان بدهد.
فشار دامنه نوسان نقطه ایست که در آن نقطه مدار قطع یا وصل شده و بوسیله پیچ تنظیم مربوطه تنظیم می گردد.
کنترل کننده های سطح آب: دو نوع کنترل کننده سطح آب در هر دیگ بخاری نصب میگردد. با یکی از کنترل کننده ها پمپ تغذیه کار می کند و نیز در اولینمرحله کمبود سطح آب مشعل را خاموش می سازد. کنترل کننده ثانویه مثل یککنترل کننده مستقل در دومین مرحله کمبود سطح آب عمل می کند. کنترل کنندهپمپ تغذیه و نخستین مرحله کمبود سطح آب و اعلام خطر، پمپ تغذیه دیگ هایبخار با قدرت 48000 پاند در ساعت یا 150/8 کیلوگرم و بیشتر با سیستم مدوله (کنترل سطح آب) کنترل می شود.
برای دیگ ها با قدرت 1500 پاند در ساعت یا 6800 کیلوگرم در ساعت پمپ تغذیه بوسیله کنترل دوبله (dmal control) کنترل می گردد.
کنترل مدوله سطح آب: این کنترل کننده جهت جبران کمبود سطح آب متناسب بابخار تولیدی طراحی شده است و بر حسب بار حرارتی موجود کمبود سطح آب دیگ رابرطرف می کند. کنترل کننده سطح آب از سه قسمت زیر تشکیل شده است.
١- شناور: که در روی سطح آب دیگ در سطح بخاری مورد نیاز نصب می شود.
٢- شیر کنترل مدوله: یک عدد شیر کنترل مدوله آب تغذیه در مدار آب تغذیه جهت رفع کمبود آب دیگ نصب می گردد.
٣- جعبه کنترل: یک عدد جعبه کنترل در روی بدنه سطح منبع نصب شده است.
محفظه شناور: محفظه شناور شامل یک شناور و میله آهنی محرک است. میله محرکدرون لوله ضدزنگ بطور آزاد در سمت بالا و پائین حول کوئیل حرکت می کند. حساسیت القائی کوئیل با حرکت میله فلوتر باعث جبران کمبود سطح آب دیگ میگردد.
شیر کنترل مدوله: شیر مدوله با یک محرک و کوئیل حساس نصب شده است. ضریبالقائی حساسیت کوئیل بوسیله حرکت هرزگرد شیر کنترل مدوله تغییر می کند. جریان آب تغذیه ورودی به دیگ بخار بوسیله سرپوش پیستون گازی شیر مدولهکنترل می شود. که بوسیله دو عدد شیر برقی نصب شده در شیر مدوله تحریک میگردد.
شیر برقی ورودی آب را در خط تغذیه می پذیرد و سپس در سیلندر فشرده و پیستونکاهش دهنده شیر مدوله را باز می کند. شیر برقی تخلیه آب را از سیلندرپیستون آزاد کرده (یک کمک فنر موجود ) باز شدن شیر مدوله را افزایش می دهد. شیر مدوله وقتیکه هر دو شیر برقی بسته باشند به طریق هیدرولیکی بسته میشود. جعبه کنترل جعبه کنترل شامل یک مدار چاپی و بلوک ترمینال ها ورودیوسایل زیر می باشد.
١- شیر های برقی.
٢- کوئل های حساس.
٣- اولین آلارم کمبود سطح آب.
٤- اتصالات قطع مشعل به علت کمبود سطح آب .
جعبه کنترل اعمال مختلف در تعادل بین کوئل القائی و شیر کوئل و نیز سیگنال جای متناسب جهت باز شدن شیر را انجام می دهد.
بالا آمدن سطح آب در داخل دیگ (کاهش نسبت تبخیر): با بالا آمدن فلوتر تحریککننده میله فلوتر ضریب القائی کوئل را عوض می کند. جعبه کنترل تعویض ضریبالقائی را حس کرده و شیر برقی ورودی راباز می کند (شیر برقی تخلیه به حالتبسته باقی می ماند). سپس شیر برقی ورودی فشار پمپ تغذیه را سری پیستون بازکرده و سرپوش شیر مدوله را به طرف پائین می راند و با این عمل آب ورودی دیگکم می شود. بسته شدن شیر مدوله تا تساوی ضریب القائی کوئیل با ضریب القائیکوئیل ادامه پیدا می کند. جعبه کنترل، شیر برقی ورودی را بسته و قفل شیرمدوله را در حالت جدید می بندد یا با بالا رفتن سطح آب اعمال فوق تکرار میشود. شیر مدوله با کمترین توقف به نسبت بخار تبخیر شده باز می شود.
پائین آمدن سطح آب در داخل دیگ بخار (افزایش نسبت تبخیر): بر عکس مراحل فوقشیر برقی خروجی باز می شود و فشار هیدرولیک پیستون شیر مدوله را باز کرده وجریان آب به داخل دیگ هدایت می شود. گاهی به علت کمبود سطح آب کنتاکتی درجعبه کنترل بوجود می آید که آلارم کمبود سطح آب روشن و مشعل خاموش می گردد.
در کنترل کننده مدوله دو عدد شیر سوزنی که قادر است به طور مستقل با شیربرقی کارکند نصب شده است. چنانچه دیگ در حالت دستی کار کند شیر کنترلاضطراری تماماً باز می شود.
کنترل کننده دوتائی سطح آب: کنترل کننده دوتائی سطح آب شامل دو عدد پرینتسوئیچ و آهنربای کمکی دائمی انتهای میله فلوتر است. غلاف های عمودی داخللوله ضد زنگ بودن خاصیت آهنربائی است. با عبور عمودی فلوتر در جهت بالا وپائین بوسیله آهنربای یونیت سوئیچ ها روی میله های نگهدارنده نصب شده که درمجاورت لوله مرکزی قرار گرفته اند و دارای یک جفت کنتاکت هستند که بصورتضربه ای کار می کنند و بوسیله نیروی عکس العمل بین آهنربای دوم و سوم بکارمی افتد.
وقتیکه شناور به طرف پائین حرکت می کند یونیت سوئیچ اولی موتور پمپ تغذیهرا روشن می نماید. زمانیکه جهت حرکت شناور عوض می شود و به طرف بالا حرکتمی کند موتور پمپ آب تغذیه خاموش می کند. در این طریق سطح آب دیگ بخار حدودحد نرمال نگه داشته می شود.
دومین یونیت سوئیچ در اولین آلارم کمبود سطح آب بکار می افتد و با رخ دادنحالت کمبود سطح آب در داخل دیگ بخار مشعل را خاموش می کند.
کنترل کننده سطح آب خیلی کم: دیگ بخار به کنترل کننده سطح آب خیلی کم مجهزاست. این کنترل کننده شبیه کنترل کننده دوتائی فوق الدکر بوده و فقط حاوییک عدد یونیت سوئیچ است. وقتی حالت کمبود خیلی کم سطح آب رخ دهد مدار مشعلبوسیله این دستگاه قطع شده و آلارم مربوطه روشن می شود. مشعل فقط در صورتنرمال شدن سطح آب با چرخاندن کلید رفع خطر (reset) در روی تابلو کنترل روشنخواهد شد.
پمپ های تغذیه: پمپ های استاندارد که در روی دیگ های بخار به قدرت (3150- 1590) کیلوگرم در ساعت یا (35000- 6590) پاند در ساعت نصب می شود.
پمپ تغذیه بطور چند مرحله ای گریز از مرکز با عمر طولانی با دوام قابلاعتماد با کار ملایم و کم صدا طراحی شده است. پمپ های تغذیه با ساختمانعمودی با گشتاور مستقیم و فلانچ مربوطه نصب شده اند و الکتروموتور آن ضد آباست. پمپ ها در اندازه های مختلف برای دیگ ها با قدرت ها و فشار هایگوناگون ساخته می شوند. جهت کسب اطلاعات بیشتر به کاتالوک پمپ ها رجوعکنید.
پمپ ها تغذیه خودپرشو نیستند . باید با چرخاندن فلنچ آنها بوسیله دست درون آنها را کاملاً پر کرده تا آب تازه از آن خارج شود.
توجه: نبایستی پمپ تغذیه را بدون پر کردن راه اندازی کرد.
اگر دیگ بطور خودکار خاموش و پس از مدتی روشن شود بایستی یک عدد شیر ضدمکشیدر مسیر خط تغذیه نصب شود که در غیر این صورت با کم شدن فشار دیگ آب مخزنتغذیه به داخل دیگ نفوذ کرده و لوله ها پر آب و بخار می شوند. با نصب یکعدد شیر ضد مکشی در مسیر پمپ تغذیه ممکن است قدرت پمپ تغذیه جهت تزریق آببه داخل دیگ کم شود.
وقتیکه سیستم تغذیه آب دیگ بخار مدوله باشند ممکن است با نصب شیر ضدمکشیظرفیت شیر مدوله کم شود که در این صورت بایستی شیر مدوله قوی تری نصب نمود.
فهرست پمپ ها در فشار 43/10 بار و یا psi150 و در شرایط زیر پمپ های مخصوص استفاده می شود.
1- دیگ بخار با فشار کاری 43/10 با و یا psi150
2- دیگ های بخار با قدرت 6800 کیلوگرم در ساعت یا 15000 پوند در ساعت که به سیستم مدوله تغذیه آب مجهز هستند.
3- دیگ ها با قدرت بیش از 900 و 15 کیلوگرم در ساعت یا 35000 پوند در ساعت.
چنانچه با توجه به دلائل مختلف ضروری است که پمپ ویژه بکار برده شود بایستی به کاتالوک کارخانه سازنده رجوع کرد.
در نظر گرفتن یک اضافه اندازه جهت لوله مکش آب تغذیه مسئله مهمی است. مخزنآب تغذیه بایستی همیشه در جائی بالاتر از سطح زمین و مسلط به دیگ بخار نصبشود. در محل ورودی آب به پمپ سطح مکش مثبت وجود داشته باشد.
توجه: به کار انداختن پمپ تغذیه در حالت خشک اکیداً ممنوع است.